Tybet – przygotowania do podróży

Choroba wysokościowa w Tybecie

Podróż do Tybetu może być fizycznie wyczerpująca. Dlatego każdy powinien zasięgnąć porady u swojego lekarza rodzinnego i (o ile to konieczne) zaopatrzyć się w leki przeciwko chorobie wysokościowej. Osobom cierpiącym na choroby przewlekłe (nadciśnienie, cukrzyca itp.) odradzamy podróż do Tybetu. Osoby zdrowe, które na krótko przed podróżą przeziębią się, powinny także zrezygnować z podróży. Zalecane jest wykupienie ubezpieczenia kosztów anulacji!

Położony średnio na wysokości 4000-5000 metrów Tybet jest najwyż­szym regionem na świecie i można się o tym przekonać na własnej skórze zaraz po przyjeździe. Dlatego (nie tylko ze względu na piękne widoki!) warto przyjechać do Tybetu koleją – pozwoli to powoli przy­zwyczaić się do dużych wysokości. W pociągu z Pekinu do Lhasy do dyspozycji są zawsze butelki z tlenem, można więc od razu uzyskać pierwszą pomoc.

Objawy choroby wysokościowej (bóle i zawroty głowy, nudności, utrata apetytu, duszności i trudności z zasypianiem) pojawiają się zwykle na wysokości około 2500 m, jednak wrażliwe osoby odczu­wają je nawet poniżej 1500 m. Przyczyną choroby wysokościowej jest niższe ciśnienie oraz zbyt mała ilość tlenu – od około 3000 m zawar­tość tlenu w powietrzu często nie przekracza 50% poziomu terenów nizinnych! Większość ludzi przyzwyczaja się do wysokości po dwóch dniach i wtedy znikają u nich objawy choroby wysokościowej.

Aby uniknąć objawów, należy pić dużo płynów (osobom dorosłym zaleca się 4 litry dziennie!), zrezygnować z kawy i alkoholu oraz środków przeciwbólowych i nasennych, a także zwiększyć w diecie ilość węglowo­danów, na których trawienie organizm potrzebuje mniej tlenu. Już podczas podróży pociągiem do Lhasy, a szczególnie po przybyciu i podczas dalszej podróży po Tybecie zaleca się chodzić powoli i unikać wysiłku. Aby szybko zredukować objawy, możliwe jest sko­rzystanie z butli tlenowej. Butle są dostępne zarówno w hote­lach i po­ciągu do Lhasy, jak i podczas wypraw poza stolicę Tybetu.

Kaszel i wymioty, utrata przytomności, a nawet śpiączka świadczą o stanie zagrożenia życia – zaleca się natychmiastowe zejście na niższe partie górskie i sztuczne dotlenienie za pomocą butli tlenowej!

Sprawę choroby wysokościowej należy traktować poważnie. Może ona dotyczyć zarówno doświadczonych wspinaczy wysokogórskich, jak i zwykłych podróżników, którzy udają się do Tybetu na wakacje.

Jeśli podczas podróży wystąpią problemy zdrowotne, należy natych­miast poinformować o tym przewodnika. Niektóre objawy mogą wy­dawać się nieszkodliwe, ale w rzeczywistości mogą wskazywać na stan zagrażający życiu. Lokalni przewodnicy mają w kwestii objawów duże doświadczenie i mogą pomóc lub zaprowadzić do lekarza.

Zasady wjazdu do Tybetu

Tybet jest regionem autonomicznym i założoną w 1965 roku jednost­ką ad­ministracyjną Chin. Przy składaniu podania o wizę do Chin nie należy wspominać o Tybecie jako celu podróży. Wystawimy specjal­ne potwierdzenie rezerwacji dla konsulatu, które nie obejmuje Tybetu i poinformujemy Państwa, jaką trasę należy podać we wnio­sku wizo­wym. Sama wiza do Chin nie jest jednak wystarczająca. Wjazd do Tybetu jest możliwy po uzy­skaniu dodatkowo specjalnego zezwolenia (Tibet Travel Permit) wyda­wanego przez wła­dze chińskie po wyku­pieniu zorga­nizowanej wycieczki, w tym za­kwaterowania, lo­kalnego przewodnika, dojazdu i powrotu oraz transportu wewnątrz Tybetu. Zezwolenie na wjazd jest wliczone w ceny naszych wycie­czek objaz­dowych po Tybecie. W celu jego uzyskania należy dostar­czyć wła­dzom chińskim kopię paszportu i wizy chińskiej oraz podać swój za­wód. Tym sposobem uzyskanie zezwolenia dla dzienni­karzy, reporte­rów, pisarzy czy policjantów jest bardzo trudne.

Jeżeli przyjeżdżają Państwo do Tybetu koleją, oryginał zezwolenia otrzymuje lokalny przewodnik w Lhasie. Skan zezwolenia jest wysy­łany do Państwa mailem. Już podczas odbierania biletów kolejowych do Lha­sy w Pekinie należy przedstawić w okienku kasy wydrukowa­ne ze­zwolenie. Pokazanie go na telefonie nie jest wystarczające. Uwa­ga – skan zezwolenia otrzymają Pań­stwo stosunkowo późno, bo zaled­wie na 3-5 dni przed przyjaz­dem do Lhasy. Dlatego wskazane jest odpowiednio wczesne zastano­wienie się, gdzie będą Państwo wówczas przebywać i gdzie będzie można wydrukować doku­ment.

Z reguły wszystkie dobre hotele drukują zezwolenia dla swoich gości – zezwolenie jest wysyłane przez nasze biuro partnerskie np. do Pań­stwa hotelu w Pekinie, a hotel wydaje Państwu w okienku recep­cji.

Zezwolenie jest sprawdzane zarówno podczas wsiadania do pociągu, jak i w trakcie podróży, a także po przybyciu do stacji Golmud póź­nym wieczorem. Żeby turysta mógł opuścić pociąg w Lhasie, prze­wodnik odbierający go z dworca kolejowego musi przedstawić orygin­alne zezwolenie.

Uwaga – jeśli lecą Państwo do Lhasy, konieczne jest zabranie orygina­łu zezwolenia ze sobą do samolotu! W tym wypadku polecamy wy­kupić lot przez Xi’an lub Pekin, gdzie stacjonują nasze biura partner­skie, w których można odebrać oryginalny dokument. Za dodatkową opłatą 20 € możliwa jest również dostawa do Państwa hotelu.

Odbiór biletów kolejowych do Tybetu w Pekinie

Podczas odbioru biletów w kasie pekińskiego Dworca Zachodniego (Beijing West Railway Station) należy podać kod rezerwacji i okazać oryginały paszportów i kopię zezwolenia. Przed odjazdem pociągu należy przedstawić bilety oraz (ponownie) zezwolenie.

Warunki podróżowania po Tybecie

Przed podróżą do Tybetu należy wziąć pod uwagę, że jest to jeden z najsłabiej rozwi­niętych gospodarczo obszarów Chin, gdzie dostrze­galny jest także brak nowoczesnej edukacji. Liczba lokalnych angiel­skojęzycznych prze­wodników jest zatem ograniczona. Nasi przewod­nicy i kierowcy są zawsze Tybetańczykami, któ­rzy są profesjo­nalnie przeszkoleni i najlepiej znają lokalne warunki.

Charakterystyczna dla sytuacji w Tybecie jest również słaba lub bra­kująca in­frastruktura tury­styczna oraz brak obiektów noclegowych wysokiej kate­gorii. Należy przy­jąć, że 3* hotel w Tybecie nie jest od­powiednikiem 3* ho­telu w Pol­sce. Przeciwnie, należy raczej oczeki­wać skromnych warunków w kwate­rach i hotelach. Pokoje zamawia­nych przez nas hoteli tybetańskich są zwykle wyposażone w toaletę z prysznicem. Ze względu na ochronę środowiska niektóre ho­tele nie zapewniają jednak środków czystości, takich jak mydło, szczoteczka i pasta do zębów lub nawet ręcznik.

Podczas noclegu w namiocie w Everest Base Camp wszyscy podróżni korzystają z publicznej toalety, a warunki są bardzo skromne – nie ma prysznica ani ciepłej wody, nie ma też praktycznie żadnych środków czystości. Dlatego należy wziąć ze sobą ręcznik i mydło. Zalecane są ręczniki z mikrofibry, ponieważ są bardzo chłon­ne, a przy tym bardzo lekkie i małe, dzięki czemu są najlepsze w po­dróży. Do spania obóz oferuje tylko zwykłe kołdry i koce. Wieczorem w namiocie rozpalany jest piec. Większość podróżnych jest na takie warunki przygotowana i nie ma z nimi problemu, tym bardziej, że spędza tam zwykle tylko jedną noc, a wspaniałe widoki wynagradzają kiepskie warunki nocle­gu. Możliwe jest jednak wynajęcie śpiwora jeszcze w Lhasie. Cena wynosi 10 USD od osoby. Chęć wypożyczenia śpiwora należy zgłosić przewodnikowi i opłacić na miejscu – niezwłocznie po przyjeździe do Lhasy. W obozowisku nie będzie już możliwości wy­najęcia śpiwo­rów, dlatego tak ważne jest, żeby zostały zabrane z Lha­sy.

Wyposażenie wagonów w pociągu do Lhasy

Kolej Tybetańska jest najwyżej położoną koleją na świecie – nowa trasa została przeprowadzona w 90% na wysokości około 4.000 m n.p.m. Najwyższy punkt trasy (przełęcz Tanggu) leży na wysokości 5.072 m n.p.m. Dlatego do transportu wykorzystywane są tutaj odpo­wiednie pociągi, które mogą stawić czoła wymaganiom terenu. Wago­ny są bardzo wygodne i nowoczesne, wyposażone w klimatyzację, system kompresji, wysokościomierz i natlenienie. Ponadto na pokła­dzie znajduje się opieka medyczna. Poza tymi udogodnieniami wypo­sażenie jest bardzo podobne do pociągów transsyberyjskich. Każdy wagon posiada dwie toalety oraz pomieszczenie z umywalkami i lu­strami, nie ma jednak ciepłej wody do mycia.

Wysoka cena wycieczek do Tybetu

Wycieczki do Tybetu, a szczególnie te do granicy z Nepalem lub w inne odległe od Lhasy miejsca, wymagają uzyskania od władz chiń­skich dodatkowych dokumentów – procedura jest bardzo czaso­chłonna i kosztowna, a warunkiem jest spełnienie licznych wymagań przez naszych przewodników lokalnych. Ze względu na skompliko­wane przygotowania do podróży i wysokie koszta transportu cena wycieczki do Tybetu jest stosunkowo wysoka. Odległość z Lhasy do granicy z Nepalem wynosi 1800 km. Koszty transportu są tutaj zatem znaczące. Oprócz standardowych składników cen takich jak zakwate­rowanie, transport, czy obsługa kierowcy i przewodnika, w ceny na­szych wy­cieczek są wliczone wszystkie zezwolenia i dokumenty, le­karstwa, zestawy tlenowe i jedna butelka wody dziennie dla każdego pasażera. Przewodnicy są odpowiednio szkoleni, aby mogli troszczyć się o dobre samopoczucie zagranicznych turystów, którzy nie są przy­zwyczajeni do alpejskiego klimatu.

Pogoda w Tybecie – najlepszy okres na podróż do Tybetu

Najlepszymi miesiącami na podróż do Tybetu są czerwiec i wrzesień. Na okres od maja do września przypada 90% rocznych opadów, jed­nak zwykle deszcz pada w nocy, co pozwala cieszyć się błękitnym niebem w ciągu dnia. Odradzamy podróż w lipcu i sierpniu, gdyż na te dwa miesiące przypada zdecydowana większość opadów rocznych, istnieje wtedy duże ryzyko osuwisk, nieprzejezdnych dróg, gwałtow­nych prądów rzecznych i podmywania dróg przez rwące strumienie.

Nawet jeśli od maja do września jest w ciągu dnia stosunkowo ciepło, wieczorem i w nocy temperatura gwałtownie spada. Dlatego długie spodnie i długi rękaw zaleca się także latem – szczególnie jeśli odwie­dza się świątynie, gdzie jest dużo chłodniej niż na zewnątrz. Długie ubranie chroni również przed intensywnym promieniowaniem sło­necznym.

Lhasa i Pekin – średnie temperatury:

	Lhasa	Pekin
styczeń	-10	-3
luty	-7	-1
marzec	-3	6
kwiecień	1	14
maj	5	20
czerwiec	9	24
lipiec	10	26
sierpień	9	25
wrzesień	8	20
październik	1	14
listopad	-5	5
grudzień	-9	-1

Porażenie słoneczne w Tybecie

W Tybecie słońce świeci praktycznie przez cały rok (średnio przez 8 godzin dziennie!). Zimą jest jeszcze bardziej obecne niż latem – śred­nio przez 10 godzin dziennie. W Tybecie intensywność promieniowa­nia słonecznego jest bardzo wysoka, z czego wielu turystów nie zdaje sobie sprawy. Zwłaszcza wiosną i jesienią należy ostrożnie wystawiać się na słońce. Udar słoneczny powoduje podobne objawy do choroby wy­sokościowej: ból i zawroty głowy, nudności.

Różnica czasu w Tybecie

W Pekinie i w Tybecie jest 7 godzin później niż w Polsce. Jeśli za­mierzają Państwo polecieć do Pekinu i tego samego dnia wsiąść do pociągu do Lhasy, polecamy lądowanie w Pekinie wcześnie rano i wykupienie pokoju hotelowego na cały dzień – do odjazdu pociągu do Lhasy. Większość hoteli żąda wówczas 150% ceny pokoju, jeśli wymeldo­wanie nastąpi do godz. 18.00. W cenie takiego pokoju jest wówczas jedno śniadanie.

Pieniądze i waluta w Tybecie

Ilość gotówki na wyżywienie i pamiąt­ki podczas całej wyprawy zale­ży od Państwa zwycza­jów podróżniczych i możliwości finansowych. Należy przygotować się na podobne wydatki, jak podczas podróży objazdowej po Polsce. Na dodatkowe wyżywienie (obiady i kolacje) oraz pamiątki wystarcza zwykle 20-30 USD dziennie od oso­by.

Na wszelki wypadek polecamy zabrać ze sobą dodatkową pulę na tzw. wszelki wypadek, bez zamiaru jej wydania: 200-300 $ od oso­by w gotówce . Polecamy też zabrać przynajmniej jedną kar­tę płatni­czą lub kredy­tową od osoby.

W Tybecie obowiązuje chiński juan (2 CNY = około 1 PLN). Środki pieniężne w USD lub EUR zazwyczaj nie są ak­ceptowane. Powinni Państwo zatem mieć przy sobie chińską walutę. Nie zale­ca się kupo­wania juanów przed podróżą, ponieważ kurs wymiany na miejscu jest znacznie korzystniejszy. Euro lub dolary można łatwo wymienić w kan­torze lub w banku. Czasami wy­magany jest paszport. Wygodne jest również pobranie lokalnej waluty kartą debetową lub kredytową z bankomatu (opłata zależy od banku i wynosi około 4 €). Jednak nie wszystkie karty są akceptowane przez bankomaty w Chinach.

Uwaga: zdarza się, że bankomaty w Chinach wyda­ją fałszywe pienią­dze, o czym można się zwykle przekonać dopiero podczas pierw­szych zakupów. Gwarancji nie ma nawet w bankomatach najwięk­szych chińskich banków. Dlatego wskazane jest zabranie wystarczają­cej ilości gotówki w EUR lub USD i wymiana w banku przy ka­sie.

Karty kredytowe są akceptowane tylko w hotelach i dużych sklepach w Lhasie. Większość restauracji i sklepów akceptu­je tylko gotówkę.

Dojazd na dworzec kolejowy w Pekinie

Pociągi do Tybetu odjeżdżają z Dworca Zachodniego w Pekinie (Beijing West Railway Station). Jeśli nie zamówili Państwo transferu, na dworzec można dojechać taksówką lub metrem.

Dojazd metrem z dworca głównego Beijing Railway Station, na który przyjeżdżają pociągi z Ułan Bator: linią metra 2 należy dojechać do czwartej stacji Xuan Wu Men i przesiąść się w linię 4. Linią 4 przeje­chać jeden przystanek i przesiąść się na stacji Cai Shi Kou w linię 7. Czwartym przystankiem będzie już Dworzec Zachodni (Beijing West). Na całość potrzeba około 40 minut – tyle samo potrzebują kie­rowcy taksówek, u których za przejazd trzeba zapłacić minimum 40 CNY.

Z lotniska dojazd jest możliwy bezpośrednim autobusem nr 7. Prze­jazd trwa około dwóch godzin i kosztuje 30 CNY. Taksówkarze po­trzebują około 1-1,5 godziny – w zależności od natężenia ruchu i wy­magają około 150-200 CNY.

Przed odjazdem pociągu

Przed wejściem na peron przeprowadzana jest kontrola bagażu, bile­tów i pasażerów. Informacje o pociągu są podawane na dużej tablicy w hali głównej oraz przez głośnik, jednak tylko w języku chińskim. Zalecamy stawienie się na peronie na 30 minut przed odjazdem. Wte­dy dopiero możliwe jest zajmowanie miejsc w pociągu. Uwaga – drzwi są zamykane na 5 minut przed odjazdem!

Wyżywienie podczas wycieczki po Tybecie

Możliwe jest zamówienie posiłków wegetariańskich w Tybecie: wege­tariańskiej kolacji powitalnej oraz wegetariańskich śniadań w hote­lach. Należy je jednak zarezerwować odpowiednio wcześnie.

Wycieczki poza Lhasę wiążą się z ograniczeniami prędkości i wielo­ma kontrolami. Obiady i kolacje mogą zatem być nieco spóźnione. Polecamy zabrać ze sobą w trasę zakupione wcześniej przekąski.

W pociągu do Lhasy dostępny jest wagon restauracyjny. Jest on jed­nak bardzo drogi, a jakość jedzenia nie zawsze odpowiada wygórowa­nej cenie. Gotująca woda do picia jest dostępna w wagonie bezpłatnie przez całą dobę. Podczas postojów można wysiąść z pociągu i zaku­pić na peronie podstawowe produkty spożywcze, takie jak chleb, her­batniki i zupki typu instant. Sklepy z większym wyborem produktów są w budynku dworca, jednak nie wolno Państwu opuścić peronu. Po­ciąg zatrzymuje się zaledwie na kilka-kilkanaście minut na każdej stacji. Jeżeli przegapią Państwo odjazd pociągu, będzie to duży pro­blem. Poniżej przygotowaliśmy skrócony rozkład jazdy obowiązujący w roku 2019, który ma służyć wyłącznie Państwa orientacji (zmiany są możliwe!):

Beijing West	20:00		min
Shijiazhuang North	22:33	22:37	4
Taiyuan	00:19	00:25	6
Zhongwei	07:05	07:16	11
Lanzhou	12:17	12:32	15
Xi’ning	15:01	15:21	20
Delingha	19:23	19:25	2
Golmud	22:10	22:35	25
Naqu	08:41	08:48	7
Lhasa	12:26

Przepisy i zwyczaje tybetańskie

Polecamy przestrzegać przepisów i szanować obowiązujące w Tybe­cie zwyczaje. Propozycje rozmów z mediami należy kategorycznie odrzucić. Polecamy też unikać dyskusji i pytań dotyczących poglą­dów politycznych lub innych drażliwych tematów, takich jak religia, konsumpcja mięsa czy małżeństwo. Używanie banerów, sloganów i innych świadectw odmieniającego światopoglądu może zostać ode­brane jako atak i odpowiednio potraktowane.

Zasadniczo zagraniczni turyści nie mogą poruszać się po Tybecie na własną rękę. W czasie wolnym można wprawdzie samodzielnie spa­cerować po Lhasie, należy jednak uprzednio uzgodnić z przewodni­kiem trasę i mieć na uwadze, że jest się stale obserwowanym. Dlatego nie polecamy zbaczać z uzgodnionej wcześniej z przewodnikiem tra­sy, gdyż może to niepotrzebne wzbudzić podejrzliwość.

Świątynie można odwiedzać wyłącznie po uzyskaniu pozwolenia i bez okrycia głowy, w długim ubraniu. Szorty i krótkie spódnice są nie na miejscu. W większości świątyń fotografowanie jest zabronione. W pozostałych często pobierana jest opłata za robienie zdjęć i filmów. Wielu Tybetańczyków uważa, że zdjęcie może zaszkodzić ludzkiej duszy. Dlatego nie należy robić zdjęć ani nagrywać filmów z tubylca­mi bez ich pozwolenia. Nie wolno fotografować obiektów strategicz­nych, takich jak przejścia graniczne, stacje kolejowe, lotniska, budyn­ki wojskowe itp.

Tybetańskie flagi modlitewne

Flagi modlitewne mają w buddyzmie tybetańskim długą tradycję i są ważną częścią wiary. Nie są jednak odzwierciedleniem życzeń jed­nostki, lecz pragnienia pokoju, mądrości i szczęścia dla całego świata. Flagi są zwykle zawieszane na wietrze, co ma służyć rozprzestrzenia­niu się modlitwy na całym świecie. Warunki klimatyczne odciskają oczywiście swoje piętno na rozwieszonych w ten sposób flagach, jed­nak dla Tybetańczyków jest to pozytywny efekt, gdyż oznacza, że ​​wiatr przekazał ich modlitwy dalej. Starych zniszczonych flag nie można wyrzucać – należy je spalić i zastąpić nowymi.

Kolory flag i ich kolejność nie są przypadkowe. Tradycyjnie używa się niebieskich, białych, czerwonych, zielonych i żółtych, przy czym każdy kolor ma inne znaczenie. Kolor niebieski oznacza niebo, biały powietrze, czerwony ogień, zielony wodę, a żółty ziemię. Te pięć ele­mentów składa się na równowagę, dzięki której możliwe jest wylecze­nie chorób i długie szczęśliwe życie.

Bezpieczeństwo w Tybecie

W pociągu do Lhasy na jeden wagon przypada jeden konduktor. 4-osobowe przedziały klasy Soft Sleeper są zamykane od wewnątrz. Przedziały 6-osobowe klasy Hard Sleeper są natomiast otwarte. Do­stęp do wagonów mają wyłącznie osoby legitymujące się ważnym bi­letem na przejazd. Mimo to należy uważać na rzeczy osobiste i nie zostawiać dokument­ów i pieniędzy w przedziale bez nadzoru (np. przy wyjściu do toale­ty lub wa­gonu re­stauracyjnego). W szczególno­ści na­leży nie spuszczać z oka ba­gażu podczas dojazdu pociągu do sta­cji po­średnich i stacji koń­cowej, a także pod­czas po­stojów na sta­cjach. Należy kie­rować się zdro­wym roz­sądkiem i prze­strzegać ele­mentarnych zasad bezpieczeń­stwa.

W wypadku choroby lub innego problemu należy niezwłocznie po­wiadomić konduktora, który może pomóc lub wezwać lekarza. Pole­camy jednak zabrać ze sobą podręczną apteczkę.

Uwaga – w Tybecie, w tym także w Lhasie jest ogromna liczba bez­pańskich psów. Ze względu na ryzyko przenoszenia wścieklizny pole­camy trzymać się od nich z daleka.

Zakupy w Tybecie

Najsłynniejszy tybetański bazar z pamiątkami znajduje się w Lhasie przy ulicy Barkhor, tuż obok świątyni Jokhang. Rynek słynie z bogatej oferty artykułów. Sprzęt przydatny w podróży w bardziej odległe obszary można zakupić w Domu Towarowym Lhasa Department Store – największym sklepie tybetańskiej stolicy. Można tam znaleźć praktycznie wszystko – od pamiątek po przedmioty codziennego użytku. Sklepów nie brakuje także przy ulicy Beijing Street. W całym mieście jest poza tym wiele małych supermarketów.

Telefon i internet w Tybecie

Sieć komórkowa w Tybecie jest dość dobrze rozwinięta i dostępna we wszystkich większych miastach za pośrednictwem chińskich operato­rów. Także w mniejszych miastach położonych wzdłuż największych dróg i tras kolejowych nie ma zwykle problemów z zasięgiem. Jest on dostępny nawet powyżej bazy przy Mount Everest, jednak tam telefon nie zawsze działa poprawnie ze względu na warunki atmosferyczne.

W Lhasie jest dużo budek telefonicznych, z których można korzystać dzwoniąc na numery stacjonarne w Chinach/Tybecie. Czasem warto zaopatrzyć się na miejscu w kartę SIM, która może być aktywowana również na połączenia międzynarodowe. Jest to jednak opłacalne tyl­ko wtedy, gdy rozmowy telefoniczne planuje się codziennie. Jeżeli z telefonu komórkowego mają Państwo zamiar korzystać sporadycznie lub w nagłych wypadkach, wówczas karta SIM jest zbyteczna.

Kafejek internetowych jest na pęczki w największych miastach. Duże hotele w Lhasie oferują również bezpłatny bezprzewodowy dostęp do internetu. WiFi nie jest jednak dostępne w małych miasteczkach, ani w pociągu. Niektóre strony www, a w związku z tym także i niektóre skrzynki e-mail są w Chinach blokowane, co wiąże się z brakiem dostępu do nich w trak­cie pobytu w Chinach. Zwykle blokowany jest ad­res gma­il.com.

Gniazdka elektryczne w Tybecie

Podłączenie europejskich urządzeń elektrycznych do prądu może być w Tybecie problematyczne. Zwłaszcza w mniejszych pensjonatach nie zawsze są dostępne odpowiednie gniazdka. Dlatego zaleca się adapter podróżny, który można zakupić także dopiero w Lhasie.

Napiwek w Tybecie

Tybetańscy taksówkarze i kelnerzy nie oczekują napiwku. Z kolei w branży turystycznej oczekiwanie napiwku ze strony przewodników i kierowców zwiększa się z roku na rok, jest jednak nadal dużo skrom­niejsze niż w Pekinie. W wypadku grup przyjęte jest zwyczajo­wo 10 juanów od osoby (około 1 €) dla lokalnego przewodnika i 5 ju­anów dla kierowcy. Podróżni indywidualni mogą przewidzieć jedno­razowo 100 juanów dla przewodnika i 50 juanów dla kierowcy, oczy­wiście tylko wtedy, gdy byli zadowoleni z ich usług.

Znajomość języków obcych w Tybecie

Uwaga – w zasadzie 100% taksówkarzy w Pekinie nie mówi ani słowa po angielsku. Dlatego zalecane jest pokazanie chińskiemu kierowcy taksówki nazwy i adresu hotelu lub stacji kolejowej w języku chińskim na telefonie lub na kartce papieru.

Wycieczki do Tybetu

Zapraszamy!